ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΕΡΤΖΙΜΕΚΗΣ*
Με ιδιαίτερη χαρά φέτος ετοιμαζόμαστε να συμμετάσχουμε στον παγκόσμιο εορτασμό του Διεθνούς Έτους Φωτός (UNESCO International Year of Light 2015) στο πλαίσιο του μεγαλύτερου Φεστιβάλ Επιστημών στη χώρα μας, του Athens Science Festival.
Η φετινή χρονιά επιλέχθηκε από την UNESCO γιατί συνδέεται με κάποιες ημερομηνίες-ορόσημα στην ιστορία της οπτικής, της επιστήμης που μελετάει το φως: Συμπληρώνονται 1000 χρόνια από τη στιγμή που έγιναν γνωστές οι πρώτες μελέτες οπτικής του Ιρακινoύ Ibn Al-Haytham, 200 χρόνια από τη διατύπωση της κυματικής φύσης του φωτός από το Fresnel, 150 χρόνια από την ηλεκτρομαγνητική θεωρία για τη διάδοση του φωτός από το Maxwell, 100 χρόνια από τη Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein και, τέλος, 50 χρόνια από την παρατήρηση του μικροκυματικού υποβάθρου στο Σύμπαν από τους Penzias και Wilson, αλλά και την πρωτοποριακή ανάπτυξη της τεχνολογίας των οπτικών ινών από τον Charles Kao.
Το φως, ορατό και αόρατο, είναι έννοια καταλυτική στις Επιστήμες. Από το ουράνιο τόξο και τα θαυμαστά χρώματα των φυτών και των ζώων, ως τη φωτοσύνθεση που είναι πηγή ζωής, το φως είναι η ενέργεια που τροφοδοτεί τον κόσμο γύρω μας. Πολλά από τα φαινόμενα που σχετίζονται με αυτό, θα τα ανακαλύψετε όσοι επισκεφτείτε το Athens Science Festival στους ειδικά φωτιζόμενους χώρους της Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Εκεί, μέσα από τις διαδραστικές εκθέσεις και τα πειράματα, τις διαλέξεις και τις συζητήσεις για το φως, η οργανωτική ομάδα του Athens Science Festival φιλοδοξεί να συνθέσει έναν εντυπωσιακό ιστό από δραστηριότητες και εκθέματα. Βασική επιθυμία είναι να παίξουν κεντρικό ρόλο οι ζωντανές επιδείξεις φαινομένων από έμπειρους εκπαιδευτικούς (π.χ. αυτές από τα Ε.Κ.Φ.Ε. Αλίμου & Ν. Σμύρνης που προσεγγίζουν το φως ως ακτίνα, ως κύμα και ως κβάντο), οι συζητήσεις στο Καφέ της Επιστήμης (π.χ. χρήση φωτεινών δεσμών για τη διερεύνηση του θαλάσσιου βυθού) ή οι διαδραστικές εκθέσεις (π.χ. ακτινοβολίες στην υγεία, στην τηλεκπαίδευση και την πρόγνωση του καιρού).
Εκτός των παραπάνω το Φεστιβάλ θα έχει τη χαρά και την τιμή να φιλοξενεί μια σειρά εικαστικών δημιουργιών με απευθείας αναφορά στο φως. Αναφέρω ενδεικτικά τα φωτοβολταϊκά έργα του Takis, τα Ηλιοστάσια του Νίκου Ζήβα και τα καινοτόμα Wearables της Μαρίας Βυτινίδου. Η συμμετοχή των καλλιτεχνών και εικαστικών στο Athens Science Festival φέτος είναι πραγματικά εντυπωσιακή και θαρρώ ότι είναι εξαιρετική ευκαιρία να φέρουμε Επιστήμες και Τέχνη στην Ελλάδα ένα βήμα πιο κόντα.
Μέσα από όλα αυτά, η προσωπική μου φιλοδοξία ως επιμελητής των δράσεων Φυσικής είναι να δώσουμε την ευκαιρία στους επισκέπτες του Athens Science Festival να βιώσουν μια θεμελιώδη επιστημονική έννοια (Φως) μέσα από την καθημερινότητά τους, σε διαστάσεις που πιθανώς δεν είχαν αντιληφθεί ως τώρα. Ελπίζουμε ότι όσοι θα είστε μαζί μας από τις 17 ως τις 22 Μαρτίου να έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε αυτά που ετοιμάζουμε με μεράκι και φωτεινή διάθεση.
* Ο Θεόδωρος Μερτζιμέκης είναι Επίκουρος Καθηγητής στον Τομέα Πυρηνικής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Curator της θεματικής της Φυσικής στο Athens Science Festival.
Φθορισμός μονών μορίων λ-DNA σε μικροσκόπιο
