Γεωλογία: Από τα επιτεύγματα του αρχαίου πολιτισμού μέχρι τις κατακτήσεις της σύγχρονης τεχνολογίας

28 Απριλίου, 2014 Blog

Τι κοινό έχουν ο Παρθενώνας, μια απλή οδοντόκρεμα και τα αλουμινένια παράθυρα του σπιτιού μας;
Τι κοινό έχουν τα κινητά τηλέφωνα, οι φακοί οράσεως και η πούδρα των μωρών;

Ο κοινός παρονομαστής; Η Γεωλογία!
Η γεωλογία μας δίνει τις πρώτες ύλες για πολλά από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε, για τα κτίρια που κατασκευάζουμε, ακόμη και για τα επιτεύγματα υψηλής τεχνολογίας που φαίνονται… άυλα. Αλλά όμως δεν είναι. Βασίζονται στους πόρους της γης. Το μάρμαρο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή του Παρθενώνα, προέρχεται από μεταμόρφωση ασβεστόλιθων. Οι ασβεστόλιθοι είναι συνηθισμένα ιζηματογενή πετρώματα, που όμως σε συγκεκριμένες γεωλογικές συνθήκες αποκτούν λάμψη και αντοχή, ενώ μπορούν να λαξευτούν. Έτσι γίνονται τα πολύτιμα μάρμαρα που στολίζουν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα τα σπίτια και τα δημόσια κτίρια.

Αντίστοιχα, η γεωλογία δίνει πολύτιμα προϊόντα όπως την πούδρα για μωρά. Δίνει πρώτες ύλες για προϊόντα φροντίδας όπως οι οδοντόκρεμες. Δίνει τα κρύσταλλα από τα οποία δημιουργούμε τα γυαλιά οράσεως. Δίνει τη σιλικόνη για τα μικροτσίπ ή άλλα ορυκτά που χρησιμοποιούμε σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας όπως τα κινητά τηλέφωνα. Ακόμη και το φλιτζάνι στο οποίο απολαμβάνουμε γάλα ή καφέ, προέρχεται από άργιλο ή άλλα ορυκτά τα οποία ανακαλύπτουμε με τη βοήθεια της γεωλογίας.

Έχετε όμως σκεφθεί ότι η Γεωλογία συνδέεται και με μας τους ίδιους; Έχει υπολογισθεί ότι ένας Ευρωπαίος πολίτης με μέσο όρο ζωής τα 70 χρόνια καταναλώνει περισσότερους από 1.100 τόνους φυσικών πόρων. Πιο συγκεκριμένα έχει υπολογισθεί ότι καταναλώνει 460 τόνους άμμου και αμμοχάλικου, 245 τόνους πετρωμάτων, 166 τόνους απολιθωμένων καυσίμων, 145 τόνους άνθρακα, 40 τόνους σιδήρου, 13 τόνους άλατος, 8 τόνους ξύλου, 6 τόνους γύψου, 4 τόνους φωσφορικών αλάτων, 2 τόνους θείου, και από ένα 1 τόνο αργιλίου, καλίου και χαλκού.

Είναι δύσκολο να τα χωνέψει κανείς όλα αυτά. Κι όμως, τόσες είναι οι ποσότητες φυσικών ορυκτών πόρων που χρειαζόμαστε για να καλύπτουμε κάθε είδους καθημερινές ανάγκες όπως αυτές που ήδη περιγράψαμε. Τα πάντα, λοιπόν, έμμεσα ή άμεσα συνδέονται με τη Γεωλογία. Άλλα είναι προφανή, όπως το πετρέλαιο ή τα κατασκευαστικά υλικά και άλλα κρυμμένα και απροσδόκητα.

Τι είναι τελικά η Γεωλογία; Είναι η επιστήμη, που μελετά τα φυσικά φαινόμενα στο στερεό φλοιό της Γης είτε συνέβησαν πριν εκατομμύρια χρόνια είτε συμβαίνουν σήμερα. Η γεωλογία δίνει απαντήσεις για την προέλευση και την καλύτερη αξιοποίηση αμέτρητων υλών που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Το κείμενο γράφτηκε με τη βοήθεια της Δρ. Γεωργίας Φέρμελη, Προέδρου της Επιτροπής Διδακτικής των Γεωεπιστημών της  Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας και της Μαρίας Ψυχογιού MSc, Γεωλόγου.

ΝΙΚΟΣ ΝΤΑΝΟΣ