Συζήτηση: CERN «Επιταχυντής» ζωής;

15 Δεκεμβρίου, 2016

Toν Ιούλιο του 2012 ανακοινώθηκε στο CERN η ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs, που επί δεκαετίες αποτελούσε το «Άγιο Δισκοπότηρο» για τους ερευνητές. Ήταν μια στιγμή θριάμβου! Η περίπτωση του CERN είναι μια αναμφισβήτητη απόδειξη πως η επιστήμη εκτός από τη δημιουργία νέας γνώσης, δίνει λύσεις στα προβλήματα της ανθρωπότητας. Αρκετές φορές, όμως, οι ραγδαίες εξελίξεις στο πεδίο της έρευνας παρέχουν δυνατότητες οι οποίες δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές στην καθημερινή ζωή, με αποτέλεσμα να πλανάται το ερώτημα: Επιστήμη για την κοινωνία ή μαζί με την κοινωνία; Αναπτύσσεται, λοιπόν, ένας σκεπτικισμός, όχι τόσο για τα όρια των εφαρμογών της επιστήμης και της τεχνολογίας στη ζωή μας, αλλά για τη χρησιμότητά τους στην επίλυση των καθημερινών προβλημάτων, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Ο χώρος της επιστήμης και της έρευνας, όπως αποδεικνύεται περίτρανα στην περίπτωση του CERN, δεν είναι χώρος αποκλεισμών αλλά σύνθεσης και συνέργειας, αποτελώντας και το μοναδικό ίσως σημείο στο οποίο μπορούν να συναντηθούν οι επιστημονικές, κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις του κόσμου. Η επιστημονική διαδικασία, που μπορεί να λειτουργήσει ως «επιταχυντής» της κοινωνίας, δε μπορεί να είναι αποτελεσματική χωρίς τον απαραίτητο διάλογο μεταξύ επιστήμης και κοινωνίας. Αρκεί να το κατανοήσουμε. Αυτό προσπαθεί και η επιστήμη. Να αλλάξει ακόμη και το πλαίσιο αξιών με τις οποίες την κρίνουμε, ευελπιστώντας ότι κάποτε θα τις προσαρμόσουμε στα ανθρώπινα μέτρα. Η έρευνα φυσικά δε σταματάει ποτέ, όπως και η ελπίδα ότι από τα πειράματα στο CERN θα προκύψει κάτι καινούργιο, απροσδόκητο και καταπληκτικό.