Ο πολυβραβευμένος καλλιτέχνης, σχεδιαστής και δάσκαλος στο School of Visual Arts της Νέας Υόρκης, Βίκτωρ Κοέν, θα παρουσιάσει μια ατομική έκθεση με τον τίτλο «Επιστηµογραφία». Πρόκειται για μια εικονογραφημένη γραμματοσειρά που συνδυάζει τον κόσμο της επιστήμης µε το βασικότερο συστατικό της γραφής µας: τα γράμματα. Εδώ οι φόρμες γραμμάτων αναμιγνύονται εντυπωσιακά µε παραδοσιακά αλλά και εξελιγμένα εργαλεία έρευνας. Τα γράμματα διατηρώντας τις εκπαιδευτικές τους ιδιότητες, προωθούν μια ιδιάζουσα οπτική αισθητικής, έµπνευσης και έκφρασης. Το πείραμα αυτό πρωτοεμφανίστηκε, με επιτυχία, στο εξώφυλλο του εβδομαδιαίου περιοδικού The New York Times Book Review. Η έκθεση “Επιστηµογραφία” θα παρουσιαστεί φέτος στην Έκθεση Τέχνης και Επιστήμης στο Athens Science Festival με σκοπό να εκπληρώσει την υπόσχεση της: να επανεξετάσει και να παρουσιάσει μια πλέον ολοκληρωµένη γραµµατοσειρά.
Διάβασε τη συνέντευξη του καλλιτέχνη για το website του Athens Science Festival
Ο Viktor Koen, δημιουργός του “Sciphabet’’, αφηγείται στην επιμελήτρια Χριστιάννα Καζάκου τις πηγές έμπνευσής του και την γοητεία που του ασκούν οι επιστημονικές εικονογραφήσεις.
Η δουλειά σας αποτελείται από μια ενδιαφέρουσα σειρά ψηφιακών εικονογραφήσεων εμπνευσμένων από την επιστήμη. Ποιες επιστημονικές αρχές σας έλκουν περισσότερο και πώς αυτές ανατροφοδοτούν τη δουλειά σας; Θεωρείτε τον εαυτό σας ερασιτέχνη επιστήμονα;
Δεν θεωρώ ότι είμαι ερασιτέχνης επιστήμονας αλλά ένας συλλέκτης επιστημονικών αποκαλύψεων. Γοητεύομαι από την αισθητική αξία οποιοασδήποτε επιστημονικής έκφανσης, από τα πρακτικά εργαλεία μέχρι τον τρόπο με τον οποίο τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζονται στην οθόνη, το χαρτί ή το διάστημα. Εξαιτίας του τεράστιου όγκου των πρώτων υλών που απαιτούνται, μια ολοκληρωμένη αλφάβητος μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω μιας εμμονικής συσσώρευσης φωτογραφιών βγαλμένων σε μουσεία επιστήμης, τεχνολογίας, ιστορίας, φυσικής ιστορίας, εκθέσεις, επιστημονικές εγκαταστάσεις ή υπαίθριες αγορές. Κάποιες από τις φωτογραφίες τραβήχτηκαν «νόμιμα» και κάποιες όχι (είμαι γνωστός για την «λαθραία» μεταφορά τριπόδων σε μωρουδιακά καροτσάκια, ενώ το να τρυπώνω σε περιοχές υψηλής ασφαλείας είναι φυσιολογικό για μένα). Το να χρησιμοποιώ την ιδιότητα μου ως καθηγητής για να εξυπηρετήσω την ανάγκη να βγάλω καλύτερες φωτογραφίες λειτουργεί επίσης κάποιες φορές. Η απόφαση για ένα νέο αλφάβητο απαιτεί μερικά χρόνια συνειδητής και συγκεντρωμένης συλλογής πηγών, ενώ το να έχεις διατηρήσει μια μεγάλη βιβλιοθήκη εικόνων με γειτονικά θέματα τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν με παρόμοιο τρόπο είναι ακόμη ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Δεν είμαι βέβαιος αν υπάρχουν συγκεκριμένες αρχές που με έλκουν περισσότερο από άλλες καθώς είμαι σε συνεχή αναζήτηση οπτικών ερεθισμάτων που θα με κάνουν να τα ερωτευτώ και να τα χρησιμοποιήσω μόλις μου δοθεί η ευκαιρία.
Στο Athens Science Festival θα παρουσιάσετε την ατομική έκθεση ‘Sciphabet’. Ποιο νόημα κρύβει το αλφάβητο πίσω από τις δημιουργίες σας;
Το Sciphabet προσπαθεί να εισάγει την υψηλή επιστήμη στo πιο στοιχειώδες οικοδόμημα της γραπτής γλώσσας, αναμιγνύωντας το παραδοσιακό, σκουριασμένο και ξεπερασμένο με το σύγχρονο, πειραματικό και λαμπερό. Αυτό το αλφάβητο σκοπεύει επίσης να ενθουσιάσει και να κεντρίσει το ενδιαφέρον του κοινού που μπορεί να μην έλκεται παραδοσιακά από τον κόσμο της επιστήμης και να γεφυρώσει κοινωνικοοικονομικά, φυλετικά και ηλικιακά χάσματα. Έχοντας συνειδητοποιήσει ότι το να φαίνεσαι «κλινικά» ελκυστικός είναι πειστικό, εμπνευσμένο ή ακόμη και ειρωνικό, πήρε νόημα η χρήση μιας τέτοιας μυστικής συνταγής για μερικές από τις πιο θεματικά απαιτητικές δουλειές. Η προώθηση της επιστήμης μέσα από την τυπογραφία ήταν μια πραγματική πρόκληση.
Στις δημιουργίες σας αναφέρεστε στην κοινωνική κριτική, το σκοτάδι και την πολιτική. Πώς συνδέετε την πολιτική με την επιστήμη;
Η πολιτική και η επιστήμη έχουν μακρά παράδοση αλληλεπικάλυψης και άμεσης σύνδεσης με την βιομηχανία για το κυνήγι του κέρδους. Το σύγχρονο πολιτικό σκηνικό διαφθοράς, αυτοπροβολής, δημαγωγίας και απληστίας είναι παράγοντες αυξανόμενης αστάθειας ειδικά όταν συνδυάζεται με θρησκευτικές πεποιθήσεις και ατζέντες. Η γενετική μηχανική είναι ένα παράδειγμα για το πώς η φύση και η επιστήμη μπλέκονται με τρόπους που μερικές φορές αποδεικνύονται όχι και τόσο ιδανικοί. Το Sciphabet δεν αποφεύγει να υποδείξει την πιθανότητα κατάχρησης κάθε φορά που κάτι νέο και θαυμάσιο ανακαλύπτεται, καθώς η σκοτεινή του πλευρά παραμονεύει στη γωνία.
Οι εικονογραφήσεις σας έχουν παρουσιαστεί σε μια σειρά από δημοφιλείς εκδόσεις, όπως οι NY Times, η Wall Street Journal, το Rolling Stones, οι LA Times και το Forbes. Θα θέλατε να δείτε την δουλειά σας να παρουσιάζεται σε άλλα πλαίσια και συμπράξεις στο μέλλον;
Η δημιουργία αφισών (posters) και εκτυπώσεων (prints) έχουν αποτελέσει σπουδαία προσθήκη στην δουλειά μου, καθώς το να δουλευώ σε μεγαλύτερο πλαίσιο, χρησιμοποιώντας περισσότερο χρώμα και παίζοντας με τις μπογιές παρά με τα pixels με κάνει να νιώθω πιο ζωντανός. Επίσης, το να δουλεύω σε μεγαλύτερα, πιο πολύπλοκα έργα όπως το να σχεδιάζω συνέδρια, περιλαμβάνει τεχνολογία και σκηνικές εφαρμογές που διευρύνουν τα όρια της δουλειάς μου στο στούντιο. Τελευταία, οι συνεργασίες μου σε ντοκυμαντέρ και οι πρακτικές εμπειρίες που απέκτησα από αυτή την διαδικασία άνοιξαν τα μάτια μου σε έναν πολύ διαφορετικό τρόπο αφήγησης. Οι εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί αποτελούν το κέντρο της προσωπικής μου δουλειάς και το να βρίσκομαι στο Athens Science Festival για πρώτη φορά είναι συναρπαστικό γιατί είναι ακριβώς το περιβάλλον το οποίο είχα στο μυαλό μου όταν ανέπτυσσα το Sciphabet.
Φαίνεται να υιοθετείτε διαφορετικούς ρόλους όπως αυτός του καλλιτέχνη, του σχεδιαστή και του εκπαιδευτικού. Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι αυτός ο πολυδιάστατος ρόλος σας ταιριάζει στην κοινωνία;
Τα περισσότερα από αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν τις ρίζες τους στην εκπαίδευσή μου και τους μέντορές μου στην Ελλάδα, το Ισραήλ και τις Η.Π.Α. Η Ακαδημία Τέχνης και Σχεδίου Bezallel δεν είχε ανεξάρτητο τμήμα Εικονογράφησης, έτσι το να είμαι στο τμήμα Γραφιστικών Τεχνών και να παίρνω όλα τα μαθήματα επιλογής που είχαν σχέση με την εικονογράφηση ήταν η μόνη δυνατή επιλογή. Η προσωπική, λιγότερο εμπορική προσέγγιση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, εκεί αλλά και στο μεταπτυχιακό μου στο SVA, (MFA Illustration as Visual Essay) με ώθησε σε μια πιο διεπιστημονική κατεύθυνση όπου τα έργα θα εξαπλώνονταν σε πολλά μέσα. Επίσης, έχοντας δασκάλους και μέντορες όπως ο καλλιτέχνης Ξένης Σαχίνης στην Ελλάδα, o κομίστας Michel Kichka στο Ισραήλ, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Steven Heller και ο εικονογράφος Marshall Arisman στη Νέα Υόρκη, συνέβαλαν σε έναν ανοιχτό ορίζοντα όταν πρόκειται για τρόπους έκφρασης, έργα και συνεργασίες. Το να ταιριάξω δεν ήταν ποτέ στόχος μου, ήθελα απλά να μπορώ να επιβιώνω με το να φτιάχνω εικόνες. Ευτυχώς, το τρέχον περιβάλλον ταιριάζει αρκετά με αυτή την εγκυκλοπαιδική προσέγγιση καθώς οι δημιουργικές πλατφόρμες και βιομηχανίες επικοινωνούν μεταξύ τους καλύτερα από ποτέ και η αγορά αποδέχεται την διεπιστημονική τέχνη με πάθος. Όχι πάντα την σωστή τέχνη ούτε πάντα με το ίδιο πάθος, παρόλα αυτά καλύτερα από ποτέ. Και αυτό μεταφράζεται μόνο σε ευκαιρίες.
Επιμέλεια Έκθεσης: Χριστιάνα Καζάκου
