Γεώργιος Χρούσος | Ο ανθρώπινος εγκέφαλος και οι αλλαγές του στην προωρότητα

Η ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι ένα συναρπαστικό θέμα που αποτελεί το επίκεντρο της εξέλιξής μας ως είδους, καθώς συνδέεται στενά με πολλές λειτουργίες του υπερπολύπλοκου ανθρώπινου οργανισμού. Από την εμβρυική μας ζωή και την πρώτη στιγμή της γέννησης μας, ο εγκέφαλος αναπτύσσει και ενσωματώνει διάφορες περιοχές του που συνεργάζονται αρμονικά για την επεξεργασία και την απόκριση σε ερεθίσματα από το περιβάλλον, προετοιμαζόμενος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής. Κατά τους πρώτους μήνες της ζωής του βρέφους, συμβαίνει μια παροδική ενεργοποίηση του άξονα υποθάλαμος-υπόφυση-γονάδες (υπεύθυνου μεταξύ άλλων για τη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του νευρο-ενδοκρινικού συστήματος). Η περίοδος αυτή ονομάζεται μικρή (mini) εφηβεία και ακολουθείται από μια μακρά περίοδο λανθάνουσας κατάστασης μέχρι την εφηβεία. Οι ορμόνες που παράγονται κατά την μικρή εφηβεία είναι πολύ σημαντικές όχι μόνο για την φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Σε περιπτώσεις πρόωρης γέννησης, δυσλειτουργία του άξονα κατά τη διάρκεια της μικρής εφηβείας ενδεχομένως να είναι μια από τις αιτίες νοσημάτων που συχνά ακολουθούν την προωρότητα και εμφανίζονται αργότερα, στην παιδική ηλικία, στην εφηβεία ή ακόμα και στην ενήλικη ζωή. Τα προβλήματα αυτά αφορούν ένα φάσμα παθήσεων που σχετίζονται με το αναπνευστικό, αναπαραγωγικό, καρδιαγγειακό, ενδοκρινικό, και νευρικό σύστημα, καθώς και με το μεταβολισμό. Στην Ευρώπη, 1 στα 10 βρέφη γεννιούνται πρόωρα, ενώ στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό είναι ελαφρώς υψηλότερο και φτάνει στο 12%. Επομένως, η καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών εκείνων που συνδέουν την πρόωρη γέννηση με ένα φάσμα φαινομενικά ασύνδετων νοσημάτων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καινοτόμες και εξατομικευμένες μη φαρμακευτικές και/ή φαρμακολογικές παρεμβάσεις που θα αφορούν ένα μεγάλο μέρος τους παγκόσμιου πληθυσμού (15.000.000 πρόωρες γεννήσεις παγκοσμίως κάθε χρόνο). Το miniNO στοχεύει στην καλύτερη κατανόηση των εμπλεκόμενων μορίων και μηχανισμών, όπως αυτών που αφορούν το μονοξείδιο του αζώτου (ΝΟ) στις αναπτυξιακές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα τις πρώτες μέρες ζωής μας, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής εκατομμυρίων συνανθρώπων μας, ήδη από τη βρεφική ηλικία.Λέξεις κλειδιά : προωρότητα, μικρή εφηβεία, εγκέφαλος, ανάπτυξη, μονοξείδιο του αζώτου

Συμμετέχοντες:
Γεώργιος Χρούσος: Διευθυντής του Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Ινστιτούτου Υγείας Μητέρας-Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, πρώην Διευθυντής του Τμήματος Παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Συνεργαζόμενος Ερευνητής στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.